TESO – Araasi 30.09.2018, kilalai akwap akaulo na President Museveni asekun aibwoikitok ke kodistriktan kere ko Uganda (RDCs). Karaida abu Museveni kijaik RDCs lu asekuno amuno, luipu mam bala akotosi aijaanakin opelueik kangun. Ko Teso aponi kosekunai; William Tukei kwape RDC loko Soroti, kotupite Stephen Ekoom, Vincent Enomu (D/RDC, Katakwi), Micheal Bwalatum, Katakwi, Julian Iseet Fede, Amuria, kotupakite Ongodia, Onya Akonopeesa, Kaberamaido, Racheal Adyango, Nebbi ka icie. Nu aumokin, apotu RDCs ikany ko Teso kojalakisi ipelueik kec kosodete asukor okomision loko NRM akakaun afoomun kanu aibwo kwape MPs ka LC5 kodistriktan.
Adyango ngesi abu kolem afoomun kosodi abolobol kwape MP na ibwoki Soroti City. Aboloboloete Adyango ka Iseet, ne aponere kitodikinere Adyango erot lo elosi Nebbi ne ajalia ngesi epelu kesekutu Isolota Fede kwape na ibwoki emeedera ibore asalakina aupake ikalalat eibworo. K’obuku Dakabela, aseak kesi mam apotu kideutu Enomu, kinomiata ngesi kede ebela lo aseeta kosodete asekun Cosmas Elotu. Imanakini ijo obuku Kumi, aponi kinyeikinai Onya Akonopeesa ipetipeta engedakin ngesi kwap etub Okaasai Opolot. RDCs bon lu ekwenyete emuceera kesi William Tukei ka Julian Iseet akaulo na aitub kwape lu eyaitos emeedera. Abu Tukei kiwokau Moses Olemukan lo kopekwana erai ecaman LC5 ekakau abootin adepar 49,000.
Abu Iseet da icur Adyango ko Soroti. Ikukulerun lu aomisio ko Teso kesi ilalaete ebe ekot engarenok acamunun aicoreta nu elimonokino kesi. Abalasi ebe pac Adyango ngesi bobo aponi kosekunitete kwape RDC, konye abu kolung epelu kobuni aibwo kwape MP naberu nako Soroti, karaida abu kitingite emeedera, kilany Iseet ka acie, abu Angellina Ossege, kitamat ngesi akipi edol aseo nako 2016. Apolouke ebe abu kotwania epelu lo araun RDC, kobonguni ore. Eyatakitos ebe abu President Museveni kitojoka aseun Adyango kwape RDC, nako Nebbi okaru 2018, konye mam abu kocam atitingor.
Kanuka Onya, pac okaru 2010, abu kotamite aibwo kanu amariaun emeedera nako NRM konye abu Julius Omute, kilany ngesi, abu kosal ilalai kosodi asomakin aibwo kwape obonipe kanu amariaun ebuku lo Kumi, konye abu Patrick Amuriat kolasia ngesi akwap. Akaulo abu Onya kolot aiyamakin ore. Icaki 2014, ne alimorore RDCs, aponi kosekunai ngesi kwape RDC loko Serere, epelu lo abalasi itunga ebe eriamara kede ngesi. Konye Onya lo aponi kijularai Kaberamaido distrikt, ngesi mam bala epelu ngon eriamara kede kobala ebe ejaanaki ngesi itunga ido ebe adol apak na aiyatakin aijaanakin kesi kotoma adoketait nako kuju, konye bala angerokisi ngesi iboro.
Inyobo abu kiswamaun?
Onya ngesi abala ebe aseo naka puraimaris nesi itolositai kotoma apak na aronon naarai eroko adeka naka Korona eroikit itunga. “Pac arai itunga lu eboloboloete aupa nepepe kosodete ailek akiro ne ejaasi aseak, kosodete kesi ikulepek asekun yen ipudasi kesi konye ngun kere mam apotu kiswamaunos,” abala Onya.
Elalai ebe kwa mam itunga acamakitere airimokit apotu ipaupa ke kitolototo abekoi na ikamunit ngesi. Abala ebe aponi kingalakinai aseak ebe asekun ngesi kwape Ambasada, ka ebe mam ngesi ajai abolobol naarai eroko erai RDC. “Mere ngun bon apol bobo agwelio na itunga ibore yen ejaiki aseak araun lu engasete abwaak,” abala Onya.
Abala Onya ebe mam ngesi itei adio ameda naka politiks naarai mam etupitai ikisila ke ido etojoka ngesi elopet aiboikin oreke ber kosodi airereor aijar ke kosodi asekun nu etupakinete. Abala ebe mam kwana aseak iteete ingaren naarai abongosi aite aboola. “Eong ber apukor isomeroi iwongon ka e Unibasite ediope loko Kumi, konye mam aseak iteete nen. Kotoma osomeroi kangun, alomutu idwe swi aimoriarite Odongo Afro, ido ekakai kwana apiyai, konye ilot ijo orekec da aisup aseeta, ekotosi itunga ke da aboola,” abala Onya. Kingitar arai erai emengerai kanu ngesi aibwo kosekunite ngesi Museveni abwoikite ngesi ko Kaberamaido, abala ebe, mam cut naarai ipu kesi RDCs lu apotu kojalata ipelueik kosodete aibwo idol u ipu atuboto kwape u edakitos emeedera. Kanu President Museveni asekun ngesi, abala Onya ebe mam bobo ngesi ebuni aijaanakin kwape RDC naarai ebe esoma ngesi noi konye atacata ngesi aseak kede enono.
Adyango ngesi abala ebe mam erai ebe emengerikit ngesi lo apolon epate konye pac ne epejokitor Soroti abu kolimok ebe aijaikin ngesi epelu ecie konye ebe ebonguni aibwo okaru 2020.
“Ejeni President Museveni eong kwape aberu na enera eitena ka abeit ido abunit eong aibwo tetere aijaanakin itunga luko Soroti kodoco,” abala Adyango. Elalai ebe erai nu aumokin ebe aponi kitolotoi aseo kowaitin lu mokoc ido adau akeriara aimony ka ne ejai lo epolokit aseo opate loko NRM. Epate loko NRM nesi adau adumun anguurianeta adepar 500, aimoriarite Uganda kere. Abala ebe ebeit do ngesi alopet aibwo kwape abonipe naarai ekot aitodolikin
airujasit ke na aingarenikin itunga luko Soroti. “Pac ejaanakitor eong Soroti distrikt kwape atupiton aeraban naka ekansulo, asekunete kwape aegirigiran na asioman ido esomat eong adaun ikaru 10 apolouke ebe mam eong etet akiro nuka poliktiks,” abala Adyango. Kingitar arai iyiituni ngesi President Museveni karai engerokisi akiro alosite airabet, abala ebe mam epolon epali ngesi naarai ejeni ameda ke.
Enomu ngesi mam itet kotoma politiks, pac abwoitor kosodi ailat akwap, ido okaru 2020, abolobol bobo konye adipio bob ngesi Elotu akwap. Konye inerasi kalu iyemuto akaulo na aseo abala ebe ebuni abolobol kwape obonipe. Ketami acedakin esimu Nasabiiti kanu ajenun arai iituni ngesi President Museveni mam esimu ke aruo.
LC5s da iketasi
Inyobo ebalasi lu?
Kodumak aidules acie otoma apapula!
